စိတ်ခံစားမှုကို စီမံခန့်ခွဲခြင်း (Emotional Management)
ပြိုင်ဆိုင်မှုတွေ အလွန်များတဲ့လောကကြီးမှာ စိတ်ခံစားမှုတွေကို ဘယ်လိုစီမံခန့်ခွဲမလဲ (Emotional Management in competitive world) ဆိုတဲ့ ဒေါက်တာ ဓမ္မသာမိဥထ်သမိ ရာတော် ဟောကြားတဲ့တရားကို နာမိခဲ့လို့ ပြန်လည်မျှဝေပေးခြင်းဖြစ်ပါတယ်၊ ဆရာတော်ရဲ့ ဟောပြောဆုံးမချက်ဟာ လေးစားလိုက်နာစရာဖြစ်ပါတယ်။
ပြိုင်ဆိုင်မှုတွေကြောင့် စိတ်ဖိစိးမှုပေါ်လာတယ်။ စိတ်ဖိစိးမှုရှိတာဟာ အသက်ရှင်မှုရဲ့ သင်္ကေတဖြစ်တယ်။ ကြောက်စရာမလို။ ကိုင်တွယ်တတ်ဖို့ပဲလိုပါတယ်။ မကိုင်တွယ်တတ်ရင်ပြဿနာကို
ဖန်တီးနိုင်ပါတယ်။ ပြိုင်ခိုင်းရင် Motivation ဖြစ်လာတယ်။ အလုပ်လုပ်ချင်တဲ့ဆန္ဒနဲ့ အင်အား (Desire& energy) ရှိလာတယ်။ ပြိုင်ရင်အကောင်းဆုံးလူ၊ အသင်းအဖွဲ့ကရို တယ။် ဒါပေမယ့် ပြိုင်ဆိုင်မှုမှာ Ethical issue လည်း ရှိလာတယ်၊ ကိုယ့်ရဲ့ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ပြိုင်ဆိုင်မှုရှိနေတာကို လက်ခံထားဖို့လိုပါတယ်။ ဒါကိုမသိရင်အဆင့်သင့်မဖြစ်ရင် Surprise ဖြစ်ပြီး Emotional react လုပ်မိတတ်ကြတယ်။
အနိုင်အရှုံးဖြစ်နိုင်ခြေကိုလည်း ကြိုလက်ခံထားဖို့လိုပါတယ်။ နိုင်ရင်ဘယ်လိုပိုကောင်းအောင်လုပ်မလဲဆိုတာရယ်၊ ရှုံးရင် ဘယ်လို Manage လုပ်မလဲဆိုတာကို ကြိုတွေးဖို့လိုပါတယ်။ စီးပွားရေး
လောကမှာပြိုင်ဆိုင်ကြရင်း အကောင်းဆုံး ထုတ်ကုန်နဲ့ ဝန်ဆောင်မှုတွေရရှိကြတယ်။ တစ်ခါတစ်ရံကိုယ့်လုပ်ငန်း အောင်မြင်သော်လည်း မကျေနပ်နိုင်သေးဘူး။ ပြိုင်ဘက်ကိုလိုက်ကြည့်နေရသေးတယ်။ ဒါဟာ ကိုယ့်စိတ်ချမ်းသာမှုကိုသူများထံ အပ်ထားတာနဲ့တူတယ်။ Profit ရှိသော်လည်း Emotion မှာရှုံးတယ်။ ဒါ့ကြောင့် Emotion ကိုအောက်ပါ (၂)ချက်နဲ့ စီမံခန့်ခွဲနိုင်ပါတယ်။
Emotional Management
(၁) လက်ခံပါ (Accept) –
လောကမှာ ဖြစ်ပျက် ပြောင်းလဲနေတယ်ဆိုတာကို လက်ခံပါ၊ ပြိုင်ဆိုင်မှုတွေ ရှိတယ်ဆိုတာကို လက်ခံပါ၊ ဒါတွေကို လက်မခံရင် ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ communication မကောင်းတော့ဘူး၊
(၂) Positive emotion ဖြစ်အောင်နေ့တိုင်းတွေးပါ-
အလုပ်စလုပ်ရင် အရင်နေ့ Positive ဖြစ်ခဲ့တာကို တွေးပြီး ဒီနေ့စလုပ်ပါ၊ ကိုယ်အားရတဲ့ ကိစ္စကို တွေးပြီးစပါ။ မကောင်းတဲ့ကိစ္စကတွေးစရာမလိုဘူး။ သူ့ဟာသူပေါ်လာတယ်။ အလုပ်ပြီးရင်လည်း ကောင်းတာတွေ တွေးပြီးအိမ်ပြန်ပါ။ အကောင်းမတွေးဘဲ ပြောမိလုပ်မိရင်အမှားများတယ်။ အကောင်းတွေးပြီး ပြောရင်၊ လုပ်ရင် အမှားနည်းတယ်။
အလုပ်မစခင်နဲ့ အလုပ်ပြီးချိန်မှာ အဲဒီ (၂) ချိန်မှာ Positive emotion ကိုတည်ဆောက်ပါ...
နိဂုံးချုပ်အနေနဲ့ ကိုယ့်စိတ်ကဘာဖြစ်နေလဲဆိုတာ မပြတ်သိနေတဲ့ Emotional intelligence လုပ်ရင် emotion ကို manage လုပ်နိုင်ပါမယ်၊ စိတ္တာနုပဿနာသတိပဌာန်းတရားနဲ့လည်း ကိုက်ညီကြောင်း မျှဝေပေးရပါတယ်။
Credit : Sayar U Aung Min
စိတ္ခံစားမႈကို စီမံခန္႔ခြဲျခင္း (Emotional Management)
ၿပိဳင္ဆိုင္မႈေတြ အလြန္မ်ားတဲ့ေလာကႀကီးမွာ စိတ္ခံစားမႈေတြကို ဘယ္လိုစီမံခန္႔ခဲြမလဲ (Emotional Management in competitive world) ဆိုတဲ့ ေဒါက္တာ ဓမၼသာမိဥထ္သမိ ဆရာေတာ္ ေဟာၾကားတဲ့တရားကို နာမိခဲ့လို႔ ျပန္လည္မွ်ေဝေပးျခင္းျဖစ္ပါတယ္၊ ဆရာေတာ္ရဲ႕ ေဟာေျပာဆံုးမ ခ်က္ဟာ ေလးစားလိုက္နာစရာျဖစ္ပါတယ္။
ၿပိဳင္ဆိုင္မႈေတြေၾကာင့္ စိတ္ဖိစိးမႈေပၚလာတယ္။ စိတ္ဖိစိးမႈရိွတာဟာ အသက္ရွင္မႈရဲ႕ သေကၤတျဖစ္တယ္။ ေၾကာက္စရာမလို။ ကိုင္တြယ္တတ္ဖို႔ပဲလိုပါတယ္။ မကိုင္တြယ္တတ္ရင္ျပႆနာကို
ဖန္တီးနိုင္ပါတယ္။ ၿပိဳင္ခိုင္းရင္ Motivation ျဖစ္လာတယ္။ အလုပ္လုပ္ခ်င္တဲ့ဆႏၵနဲ႔ အင္အား (Desire& energy) ရိွလာတယ္။ ၿပိဳင္ရင္အေကာင္းဆံုးလူ၊ အသင္းအဖ႕ြဲကရုိ တယ။္ ဒါေပမယ့္ ၿပဳိင္ဆိုင္မႈမွာ Ethical issue လည္း ရိွလာတယ္၊ ကိုယ့္ရဲ႕ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈရိွေနတာကို လက္ခံထားဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါကိုမသိရင္အဆင့္သင့္မျဖစ္ရင္ Surprise ျဖစ္ၿပီး Emotional react လုပ္မိတတ္ၾကတယ္။
အနိုင္အ႐ံႈးျဖစ္နိုင္ေျခကိုလည္း ႀကိဳလက္ခံထားဖို႔လိုပါတယ္။ နိုင္ရင္ဘယ္လိုပိုေကာင္းေအာင္လုပ္မလဲဆိုတာရယ္၊ ႐ံႈးရင္ ဘယ္လို Manage လုပ္မလဲဆိုတာကို ႀကိဳေတြးဖို႔လိုပါတယ္။ စီးပြားေရး
ေလာကမွာၿပိဳင္ဆိုင္ၾကရင္း အေကာင္းဆံုး ထုတ္ကုန္နဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈေတြရရိွၾကတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံကိုယ့္လုပ္ငန္း ေအာင္ျမင္ေသာ္လည္း မေက်နပ္ႏိုင္ေသးဘူး။ ၿပိဳင္ဘက္ကိုလိုက္ၾကည့္ေနရ
ေသးတယ္။ ဒါဟာ ကိုယ့္စိတ္ခ်မ္းသာမႈကိုသူမ်ားထံ အပ္ထားတာနဲ႔တူတယ္။ Profit ရိွေသာ္လည္းEmotion မွာ႐ႈံးတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ Emotion ကိုေအာက္ပါ (၂)ခ်က္နဲ႔ စီမံခန္႔ခဲြနိုင္ပါတယ္။
Emotional Management
(၁) လက္ခံပါ (Accept) –
ေလာကမွာ ျဖစ္ပ်က္ ေျပာင္းလဲေနတယ္ဆိုတာကို လက္ခံပါ၊ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈေတြ ရိွတယ္ဆိုတာကို လက္ခံပါ၊ ဒါေတြကို လက္မခံရင္ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ communication မေကာင္းေတာ့ဘူး၊
(၂) Positive emotion ျဖစ္ေအာင္ေန႔တိုင္းေတြးပါ-
အလုပ္စလုပ္ရင္ အရင္ေန႔ Positive ျဖစ္ခဲ့တာကို ေတြးၿပီး ဒီေန႔စလုပ္ပါ၊ ကိုယ္အားရတဲ့ ကိစၥကို ေတြးၿပီးစပါ။ မေကာင္းတဲ့ကိစၥကေတြးစရာမလိုဘူး။ သူ႔ဟာသူေပၚလာတယ္။ အလုပ္ၿပီးရင္လည္း ေကာင္းတာေတြ ေတြးၿပီးအိမ္ျပန္ပါ။ အေကာင္းမေတြးဘဲ ေျပာမိလုပ္မိရင္အမွားမ်ားတယ္။ အေကာင္းေတြးၿပီး ေျပာရင္၊ လုပ္ရင္ အမွားနည္းတယ္။
အလုပ္မစခင္နဲ႔ အလုပ္ၿပီးခိ်န္မွာ အဲဒီ (၂) ခ်ိန္မွာ Positive emotion ကိုတည္ေဆာက္ပါ...
နိဂံုးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ကိုယ့္စိတ္ကဘာျဖစ္ေနလဲဆိုတာ မျပတ္သိေနတဲ့ Emotional intelligence လုပ္ရင္ emotion ကို manage လုပ္နိုင္ပါမယ္၊ စိတၱာႏုပႆနာသတိပဌာန္းတရားနဲ႔လည္း ကိုက္ညီေၾကာင္းမွ်ေဝေပးရပါတယ္။
Credit : Sayar U Aung Min
